17 września 1939 roku żołnierze Armii Czerwonej wkroczyli na teren Polski, łamiąc w ten sposób zawarty pakt o nieagresji. Rozpoczęto realizację ustaleń tajnego protokołu do paktu Ribbentrop-Mołotow, zawartego przez Rosję i Niemcy przed wybuchem II wojny światowej.
Na skutek agresji Polska utraciła 48% swojego terytorium deportowanych zostało kilkaset tysięcy Polaków, a wielu obywateli Polski zginęło z rąk funkcjonariuszy NKWD. Aresztowanych zostało ponad 200 tys. Polaków. Wielu obywateli Polski zmuszanych było do przyjmowania obywatelstwa sowieckiego. Rozpoczęły się masowe wywózki Polaków na Syberię, które objęły niespełna 1,4 mln osób.